ارسال به دوست  نسخه چاپي 

متولی آموزش نانوایان کیست

در گذشته وقتی از خیابان عبور می‌کردیم، بین دکان‌ها، آن دکانی که نمایَش دودزده بود، نانوایی بود اما علی‌رغم ظاهر زشت و ناجور، عطر نان آمیخته با سیاهدانه، حس خوبی به رهگذران می‌داد. وارد نانوایی که می‌شدی، شاطر و شاگرد و سایر کارگران در فضایی گرم و صمیمی به پخت برکت خدا اشتغال داشتند و شاطر هم نظارت کافی به عملکرد همه داشت و حاصل کار، نان خوشرنگ و خوش‌‌پختی بود که در ترازو می‌گذاشتند و می‌فروختند.

 

با گذر زمان، وضعیت نانواخانه تغییر کرد. نانوایی‌ها دارای ظاهری شیک‌تر شدند. دیگر از آن نمای آجری دودزده خبری نیست اما از عطر نان نیز خبری نیست! نان سنتی ایرانی که روش پخت مشخصی دارد، دیگر چارچوبش را از دست داده و شاطر فنی و استادکاران پخت، جایشان را با کارگران ساده و در بهترین حالت با دستگاه‌های پخت عوض کرده‌اند. دیگر از شاطرهای قدیم خبری نیست که بعد از نماز صبح با وضو، آب و آرد را درهم می‌آمیختند و به خمیر فرصت می‌دادند تا آماده پخت شود.

حالا کارگر نانوایی وارد مغازه می‌شود و بی‌فوت وقت با استفاده از خمیرمایه و غیره، خمیر را به دل تنور می‌چسباند و جلوی مشتری قرار می‌دهد. دیگر از عطر و بوی نان خبری نیست، وضو که پیشکش. دلت نمی‌آید به وضعیت بهداشت فردی کارگر نگاه کنی. تخصص هم که خبری نیست! یعنی وضعیتی شده که هر کس از هر جا رانده و مانده شده و حتی برای زباله‌گردی تخصصی ندارد، جذب نانواخانه شده! البته که استثنا همه جا هست و هنوز هم کلاً حذف نشده‌اند نانوایان دلسوز و زحمتکش که به قول خودشان برای دینی که حس می‌کنند به مردم دارند، از جیب هزینه می‌کنند تا شاطر حرفه‌ای داشته باشند اما حتی نمی‌خواهم به این فکر کنم که این‌ها چند درصد هستند! این در حالی است که دولت از سال‌ها پیش در دو راه قپون جنوب غرب تهران محلی را برای آموزش کارگران اختصاص داده اما خروجی عملکرد این مرکز قابل ذکر نیست.

طی این سال‌ها اگر آنگونه که باید آموزش خبازان انجام می‌شد، اکنون نانوایی‌ها با مشکل کارگر فنی مواجه نبودند. سنگک که نان سنتی کشور ما است به دلیل اینکه در روش‌های تنوری سنتی و با استفاده از تعداد کارگر مجاز باید فعالیت کند، کم‌کم از دور خارج می‌شوند و دیگر کارگری حاضر نیست سختی کار و سیخ و پاروی سنگین این رسته پخت را تحمل کند.

آیا برای آموزش و جذب و تربیت کارگران فنی، پیش‌فرض‌هایی که باید، لحاظ شده است تا این کار به انجام برسد؟ در حال حاضر متولی آموزش در کشور کیست و چه برنامه و طرح نوینی دارد که این بار پروژه آموزش با شکست مواجه نشود؟!

حال که مراکز آموزش در استان‌ها یکی پس از دیگری در حال راه‌اندازی است، بهتر است طرح‌های قبلی آسیب‌شناسی شود و طرحی به مرحله اجرا گذاشته شود که بتوان امیدوار بود نسلی جدید و آموزش‌دیده از کارگران را راهی نانوایی‌ها کند.

 

خبرنگار: ندا کاظمی ترکی