ارسال به دوست  نسخه چاپي 

در گفت‌وگو با تعدادی از تولیدکنندگان نان به روش صنعتی مطرح شد:

رقابت نابرابر بین نان‌های سنتی و صنعتی در پی تفاوت شدید قیمت آرد

نان، یکی از مهم‌ترین منابع تغذیه‌ای و در واقع، قوت غالب خانوار ایرانی است اما آمارها نشان می‌دهد عمده نان مصرفی ایرانیان، نان سنتی است و بر‌خلاف بسیاری از کشورهای دنیا، نان‌های صنعتی، جایگاه چندان قابل توجهی در سبد غذایی خانواده‌های ایرانی ندارند و مصرفشان فاصله زیادی تا استانداردهای جهانی دارد.

 

حال سؤال این است که چرا نان صنعتی، سهم و جایگاه خوبی در سبد مصرف ایرانیها ندارد و با توجه به تجارب سالهای قبل، برای توسعه واحدهای تولید نان صنعتی، باید چه راهکارهایی در پیش گرفت؟

به اعتقاد تولیدکنندگان نان، آزادسازی قیمت آرد باعث افزایش قیمت نان شد و این امر به تنهایی عاملی برای شکست این پروژه گردید؛ تولیدکنندگانی که بعضی از آنها متأسفانه ماهها یا حتی سالها است دیگر نان صنعتی تولید نمیکنند و علیرغم هزینههای بسیاری که در این حوزه صرف کردهاند، با شکست روبهرو شدهاند.

یکی از این تولیدکنندگان، علت اصلی این عدم موفقیت را گرفتن سهمیه آرد دولتی از تولیدکنندگان نان صنعتی دانست و گفت: در دوره دوم دولت دکتر احمدینژاد که کشور به دلیل وجود تحریمها، با بحرانیترین شرایط ممکن روبهرو شد، سهمیه آرد دولتی را از نانوایان صنعتی گرفتند تا بتوانند رونق نان سنتی را حفظ کنند و همین امر سبب شد که در رقابت نانهای صنعتی و سنتی، نان صنعتی مغفول بماند.

در ادامه، محمدجواد کرمی، رئیس اتحادیه نانوایان حجیم و نیمهحجیم نیز با اشاره به عدم موفقیت پروژه تولید نان صنعتی اظهار کرد: زمانی که دولت بدون آموزش و فرهنگسازی برای تولید و استفاده از نان صنعتی، تصمیم به ایجاد کارخانه در این بخش گرفت، این شکست پیشبینی میشد چراکه در ایران با توجه به فرهنگ سنتی مردم، تا زمانی که نان گرم و ارزان وجود دارد، کسی نان بستهبندی شده، سرد و گران را نمیخرد!

وی ادامه داد: در کشورهای دیگر، ابتدا آموزش و فرهنگسازی را همراه با تقویت واحدهای کوچک تولید نان آغاز میکنند و تعداد واحدهای بزرگ تولید نان در کشورهای دیگر بسیار کم است اما در ایران ابتدا تصمیم به احداث کارخانه تولید نان صنعتی گرفتند در حالی که هیچ برنامهای برای فرهنگسازی و آموزش خرید و مصرف این نان نداشتند!

به گفته کرمی، ایرانیان نان را گرم میخرند و سرد میخورند اما اصول خوردن معقول نان این است که سرد خریده و در خانه گرم شده و خورده شود که در اینجا هم بحث فرهنگسازی به میان میآید و اگر فرهنگسازی درستی از طریق رسانه ملی انجام میشد، قطعاً مردم به خرید محصولاتی از قبیل نان صنعتی تشویق و ترغیب میشدند.

رئیس اتحادیه نانوایان حجیم و نیمهحجیم افزود: در حال حاضر تولیدکنندگان نان، مردم و دولت، هیچ یک از وضعیت موجود رضایت ندارند و باید متولی مشخصی در بخش نان باشد تا معضل اساسی این حوزه برطرف شود چراکه متولی مناسب در اولین قدم میتواند امور را در دست بگیرد و تصمیمات کلان را به درستی اتخاذ کند.

وی با بیان اینکه معضل دیگر حوزه گندم، آرد و نان، آزاد کردن قیمت گندم صنف و صنعت است، خاطرنشان کرد: این اتفاق در حالی رخ داد که در دنیا قیمت جهانی گندم 7500 تا 8000 تومان است و اگر وارد ایران شود به 8500 تومان میرسد و هر کیسه آرد آن، 150 هزار تومان با کیسه آردی که در حال حاضر مورد استفاده است و در اختیار نانواییها قرار میگیرد، تفاوت قیمت دارد و این به ضرر مصرفکننده است.

کرمی با اشاره به اینکه آرد باید با یک نرخ به تمامی مصارف آردبر ارائه گردد، گفت: زمانی که آرد نانهای صنعتی و حجیم آزاد شده و طبیعتاً قیمت نان بالا رفته است، در فضای رقابتی قطعاً نمیتوان موفق بود چراکه وقتی نان ارزانقیمت در دسترس مردم است و توانایی خرید نان گرانقیمت را ندارند، قطعاً به سراغ نان گران نخواهند رفت حتی اگر سالمتر باشد.

رئیس اتحادیه نانوایان حجیم و نیمهحجیم اضافه کرد: تنها راه نجات این صنعت، این است که قیمت آرد برای تمام مصارف، یکسان شده و هزینههایی از جمله بیمه، آب، برق و گاز و مالیاتهای سنگین در بخش نان حجیم، کمتر شود چراکه تمامی این هزینهها، قیمت تمام شده نان را افزایش میدهد.

به گفته کرمی، در ایران متأسفانه دولت تصمیمات خود را بدون توجه به نظر اصناف تصویب میکند و نظر این بخش همواره در آخر قرار دارد و تولیدکنندگان نان صنعتی و سنتی با دلایلی موجهتر از دولت ابراز میکنند که با این روند، تولید نان صنعتی در کشور با شکست مواجه خواهد شد.

اما تولیدکنندگان نان به روش صنعتی، با دیدگاه متفاوتی این قضیه را بررسی میکنند.

مهدی خانمحمدی، مدیرعامل «گروه صنعتی نان سحر» و یکی از تولیدکنندگان موفق حوزه نان صنعتی کشور اظهار کرد: سالها است که دست اندرکاران و تصمیمگیرندگان حوزه نان و غلات با وجود وعدههای زیاد، اهتمامی در سروسامان دادن به وضعیت نان کشور ندارند!

وی با اشاره به گفته مسئولین در خصوص ضایعات30 درصدی نانهای سنتی گفت: مسئولین به خوبی آگاهی دارند که نان سنتی، ضایعات و دورریز زیادی دارد اما در مقابل، نانهای صنعتی بسیار باکیفیتتر، سالمتر و ماندگارتر و همچنین با دورریز کمتر هستند لذا باید مصرف آنها در جامعه بیشتر شود اما در عمل کمترین تسهیلات برای تولیدکنندگان نان صنعتی در نظر گرفته شده و هیچ قدم اساسی برای رفع موانع و مشکلات سد راه این صنایع، برداشته نمیشود.

این صنعتگر حوزه نان با اشاره به بیاهمیتی مسئولین به ارائه راهکارهای صنفی و صنعتی و همچنین دیدگاههای پیشکسوتان این عرصه گفت: طبق آخرین آمارها، سهم نانهای صنعتی در سبد غذایی ایرانیان حدود 50 درصد کاهش داشته که این امر ضربهای مهلک به حوزه نان صنعتی کشور وارد کرده است.

به گفته خانمحمدی، با حذف یارانه نان از بخش صنف و صنعت، قیمت آرد، 12 تا 14 برابر افزایش یافت و با این اقدام، نان سالم و باکیفیت از سبد خانوار حذف شد و جای خود را طبق روال گذشته، به نان سنتی داد.

در ادامه، محسن لزومیان، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان صنعتی کشور با رد موضوع عدم موفقیت نان صنعتی در ایران اظهار کرد: افرادی که تولیدکننده نبوده و بدون تحقیق و طرح و ایده پا به میدان گذاشتند، موفق نشدند اما بسیاری از تولیدکنندگان که با طرح و برنامهای مشخص در این مسیر سرمایهگذاری کردند، همچنان در حال تولید هستند و موفقیتی روزافزون در کارشان دیده میشود.

وی در خصوص تأمین آرد گفت: در حال حاضر، آرد واحدهای تولید نان به روش صنعتی، آزاد بوده و این شرایط برای همه افراد این حوزه، یکسان است لذا اگر کسی در این راه ناموفق باشد، مشکل از فکر و ایدهاش است.

لزومیان در پایان اظهاراتش تأکید کرد: درخواست تولیدکنندگان نانهای صنعتی کشور از دولت، این است که نان صنعتی نیز همچون نان سنتی، مشمول طرحهای حمایتی شود تا در نهایت مردم بتوانند از نان صنعتی و سالم نیز استفاده کنند.      

 

نان بستهبندی و فانتزی، صنعتی نیست!

بابایی، یکی دیگر از تولیدکنندگان موفق حوزه نان و مدیرعامل کارخانه «سه نان»، نان صنعتی ایران را تنها محدود به چند کارخانه دانست و سایرین را در گروه نانهای فانتزی و کارگاهی برشمرد.

وی با اشاره به اینکه نان صنعتی و سنتی به دلایل مختلف از جمله برخورداری از ماشینآلات و میزان سرمایهگذاری مناسب و کافی، قابل مقایسه نیستند، اظهار کرد: نانواییهای سنتی، آرد را کیلویی هزار تومن میخرند اما واحدهای صنعتی باید برای هر کیلوگرم آرد، 16 هزار تومان بپردازند. حال آنکه نانهای صنعتی از شاخصهای کیفی بالاتری هم برخوردارند.

به گفته بابایی، فرهنگ استفاده از نان صنعتی تا حدودی در جامعه جا افتاده است چراکه دیگر کیفیت برای اغلب مصرفکنندگان در اولویت است.

مدیرعامل کارخانه سه نان در پایان صحبتهایش با بیان اینکه نان صنعتی به سرمایهگذاری، امکانات و تکنولوژی احتیاج دارد، گفت: نداشتن آگاهی و تخصص، سبب شکست هر صنف و کاری خواهد شد.

میثمی، یکی دیگر از تولیدکنندگان موفق حوزه نان صنعتی با برند «های! فود» بیان کرد: تولیدکنندگان نان صنعتی باید این هنر را داشته باشند که با ارائه نان با بستهبندی مناسب و باکیفیت و همچنین با آگاهی دادن به مردم، فرهنگ مصرف این نان را بیش از پیش در جامعه نهادینه کنند.

وی افزود: نان سنتی، سالیان سال است که با فرهنگ و ذائقه مردم ایران گره خورده اما در خصوص نانهای تولید شده به روش صنعتی، به ظرفیتسازی نیاز است که این مقوله، پروسهای زمانبر است.

میثمی خاطرنشان کرد: تفاوت قیمت آرد، سبب شده که نان صنعتی جایگاه خود را همچون نان سنتی در کشور پیدا نکند اما در مجموع میتوان گفت در حال حاضر، بازار نان صنعتی، روندی مثبت را طی میکند و امیدواریم با آزادسازی کامل در حوزه نان، زمینه رقابت برابر بین نان سنتی و نان صنعتی فراهم گردد.