ارسال به دوست  نسخه چاپي 

غلامرضا ملکي، مديرکل غله استان مرکزي:

کنترل آفات و پديده مقاومت آفات به سموم در سيلوهاي غلات

روش‌هاي کنترل آفات و بيماري‌ها در مزارع و انبارها، داراي شرايط و استاندارد خاص است و در انبارهاي غلات معمولاً از سموم فستوکسين (فسفيد آلومينيم يا منيزيم) به عنوان مواد شيميايي آفت‌کش مجاز استفاده مي‌شود.

 

استفاده از آفتکشها نياز به دانش و تخصص لازم براي کاربرد از نظر نحوه فرمولاسيون، نحوه کاربرد و حتي زمان استفاده دارد و شرايط محيطي، رطوبتي، حجم کالا، نوع ماده مؤثر، فرمولاسيون سم مورد نظر و رعايت دوز مورد نياز (که با محاسبات مربوطه انجام ميشود)، بايد تحت نظر کارشناس مربوطه باشد. هرگونه استفاده خودسرانه از سموم در انبارهاي غلات ميتواند تبعات نامطلوب زيستمحيطي، اقتصادي و حتي تغذيهاي داشته باشد، به عنوان مثال اگر سموم با دوز کمتر از حد توصيه شده استفاده شود، باعث بروز مقاومت در آفات مورد نظر ميشود که در ادامه حيات خود و حتي نسلهاي بعدي، به آن سم مقاوم خواهند شد.

با توجه به اينکه فعلاً تنها سم مورد تأييد و مناسب براي حشرات آفت در غلات، فستوکسين است، بروز  پديده مقاومت بسيار خطرناک خواهد بود و ممکن است با گسترش جمعيت گونه مقاوم، به دليل نبود جايگزين مناسب، کنترل اين آفت با مخاطرات همراه شود. استفاده بيش از حد مورد نياز نيز ضمن افزايش هزينههاي مربوطه براي سيلوداران، احتمال مخاطرات بهداشتي را ايجاد مينمايد بنابراين همانگونه که مصرف خودسرانه دارو در انسان توصيه نميشود، مصرف غيرکارشناسانه سموم نباتي در مزارع و انبارها نيز مورد تأييد نيست. استفاده از سموم تقلبي، تاريخ گذشته يا حتي روشهاي غيراستاندارد مثل محلولپاشي (به جاي روشهاي تدخيني) و استفاده از گوگرد (که خطر انفجار را هم در پي دارد) نيز از احتمالات ديگر روشهاي مبارزه با آفات از سوي افراد غيرمتخصص است لذا با توجه به بهرهبرداري از سيلوهاي متعدد غلات در سالهاي اخير در کشور، لزوم اجراي روشهاي مورد تأييد در کنترل آفات و بيماريها و همچنين با عنايت به جميع شرايط موجود، پيشنهاد ميشود مراکز يا شرکتهاي داراي صلاحيت از سازمان حفظ نباتات (ترجيحاً از بخش خصوصي) با ايجاد زيرساختهاي قانوني، اين وظيفه مهم را تقبل نموده و دولت نيز تأييديه آنها را به عنوان مرجع صالح در کنترل آفات و بيماري در انبارها و سيلوها، از الزامات فعاليت اين مراکز قرار دهد (همانند گواهي استاندارد باسکولها که از سوي سازمان استاندارد يا شرکتهاي مورد تأييد از سيلوها اخذ ميشود) بنابراين به نظر ميرسد اين مهم بايد در اولويتهاي کنترل آفات و بيماريها در مراکز قرار گيرد.