ارسال به دوست  نسخه چاپي 

در گفت‌وگو با سيدمحمدرضا مرتضوي مطرح شد:

تأکيد بر ثبات قيمت نان علي‌رغم روند افزايشي هزينه‌ها، اشتباهي بزرگ است/ تغيير توري استاندارد به بهانه حمايت از کشاورز، سياستي اشتباه که دلال را منتفع و توليدکننده را متضرر مي‌کند/ در افتتاح کارخانه‌هاي آرد جديد، انگيزه‌هايي غير از شغل شريف آسياباني مد نظر است

حوزه گندم، آرد و نان، مهم‌ترين حوزه مورد توجه در کشور بوده و فعالان اين حوزه نيز همواره بيشترين مشارکت را در تمامي مقاطع پس از انقلاب و دوران دفاع مقدس داشته‌اند. صنعت آرد همواره از صنايع پاکدست و مورد اعتماد جامعه بوده است که متأسفانه اختصاص يارانه و تثبيت نرخ نان به بهانه ارائه يارانه دولتي به آرد، اوضاع اين صنعت را متشنج کرده است به طوري که همه توليدکنندگان زيرمجموعه اين حوزه، از وضعيت موجود گله دارند.

 

 

در اين راستا گفتوگويي با سيدمحمدرضا مرتضوي، رئيس انجمن آردسازان ترتيب داديم که روند مديريت مقوله گندم، آرد و نان در کشور را طي سالهاي پس از انقلاب جويا شويم. وي با بيان اينکه دوران طلايي در سالهاي پس از انقلاب، مقاطع مربوط به زمان جنگ بود، اظهار کرد: در زمان جنگ، مردم و مسئولين از جان و دل مايه گذاشتند، حرف و عمل يکي بود و هرکس در هر موقعيتي به نحو احسن ايفاي نقش ميکرد و سياست کنترل قيمتها به صورت واقعي اجرا ميشد اما جاي تأسف دارد که پس از دوران جنگ، با چالشهايي فراوان در حوزه گندم، آرد و نان مواجه شديم، تأکيد بر ثابت بودن قيمت نان مشکلات عديدهاي ايجاد کرد و عليرغم رشد قيمتها، هر دولتي که آمد، گفت «نرخ نان نبايد تغيير کند» اما در عمل نرخ نان تغيير کرد. وقتي جنگ تمام شد نرخ نان بربري 10 ريال بود اما اکنون نان بربري تا 5 هزار تومان هم فروخته ميشود، 1000 کيلو گندم در زمان جنگ 751 تومان بود اما اکنون نرخ براي سال آتي 4500 تومان براي هر کيلو اعلام شده است يعني نرخ گندم از 10 ريال به 4 هزار تومان رسيده و چهارهزار برابر شده و دولت همچنان شعار ميدهد که نرخ نان بايد ثابت بماند!

 

آرد و نان، متولي واحد ندارد

وي ضمن انتقاد از نبود متولي واحد براي حوزه گندم، آرد و نان متذکر شد: در گذشته يک سازمان به نام سازمان غله با هيأت مديرهاي متشکل از وزراي اقتصاد، بازرگاني، صنعت و راه، حوزه گندم، آرد و نان کشور را مديريت ميکرد اما در حال حاضر متولي واحدي براي اين حوزه مهم وجود ندارد و اين حوزه بدون صاحب مانده است و هر روز از طرف يک وزارتخانه حرفهايي زده شده و بر ثابت بودن نرخ نان تأکيد ميشود عليرغم اينکه مردم نان را گران ميخرند و اين موضوع موجب سلب اعتماد عمومي از دولت و بيانگيزگي نانواخانه در پخت و عرضه نان مأکول ميشود. در کشوري که سه سال متوالي است نرخ تورم بالاي 40 درصد است (آن هم نرخ تورم دستساز بانک مرکزي، نرخ واقعي بالاتر است)، چطور ميشود نرخ نان را ثابت نگه داشت؟!

 

تمام هزينهها صعودي شده و نرخ نان ثابت

مرتضوي با تأکيد مجدد بر اينکه از زمان جنگ تا کنون، نرخ گندم و نان 4 هزار برابر شده است، تصريح کرد: با رشد صعودي حقوق و دستمزد و هزينههاي آب و برق و غيره، تأثير قيمت آرد در قيمت تمام شده نان خيلي کم شده و ثبات نرخ در اين فضا غيرممکن است و دولت از تريبون مطبوعات ادعا ميکند نرخ نان تغيير نکرده در حالي که مردم در کشور نان را گران ميخرند.

 

نرخ نان ثابت نيست، مردم نان گران ميخرند

مرتضوي با بيان اينکه آينده در گرو يک تصميم عقلاني است که بايد در بالاترين سطح نهايي شود، تصريح کرد: بارها و بارها به ما گفتهاند «طرح اصلاح ساختار آرد و نان» از سوي شخص رهبري و رئيس جمهور متوقف شده است که ما اعتمادي به اين گفتهها نداريم لذا تقاضاي ما اين است که بتوانيم جلسات کارشناسي و تخصصي غيرسياسي در محضر آقايان داشته باشيم و نظراتمان را ارائه کنيم که اگر هدف رساندن نان ارزان به سفره مردم است، اين اتفاق نميافتد و در نقاط مختلف کشور نان با قيمتهاي مختلف فروخته ميشود. اين در حالي است که اگر همين حالا گندم از هفت دولت آزاد شود، نان کيلويي 6 هزار تومان ميشود و دکان و بازاري که براي تخلف در اين حوزه ايجاد شده، از بين ميرود نه اينکه 20 هزار ميليارد تومان يارانه اختصاص پيدا کند و نان را تا کيلويي 8 هزار تومان بفروشند.

رئيس انجمن آردسازان با اشاره به احداث سيلو از سوي افراد غيرکارشناس در موقعيتهاي مکاني نادرست و خالي ماندن و در صف انتظار بودن براي فروش اين سيلوها اظهار کرد: همزمان با نهضت سيلوسازي، پيشنهاد کرديم 300 سيلوي 30 هزار تني و 20 هزار تني در جوار کارخانههاي آرد که پراکندگي مناسبي هم دارند، احداث شود و تعدادي هم سيلو از سوي سازمان تعاون روستايي به عنوان پيمانکار خريد گندم ساخته شود اما به پيشنهاد ما توجهي نشد و افراد غيرکارشناس به بهانه دريافت تسهيلات وارد عرصه سيلوسازي شدند و سرمايه مملکت را به هدر دادند. در روزهاي گذشته، سيلويي براي فروش به من پيشنهاد شد که صاحب آن چند پزشک بودند.

وي افزود: در حوزه توليد نان به روش صنعتي نيز همين اتفاق افتاد و هرچه دلسوزان و کارشناسان صنعت فرياد زدند، گوش شنوايي نبود و بالاخره 700 ميليون دلار پول مملکت در قالب تسهيلات که اکثرا هم با قيمتهاي بالاتر بود، از بين رفت و تمام طرحهايي که اجرا شده، غيرفعال و مسکوت مانده است.

مرتضوي با بيان اينکه خسارتي که رفتار نادرست و غيرکارشناسانه به سرمايه اجتماعي وارد ميکند، خيلي بيشتر از اقداماتي است که ضدانقلابها و کشورهاي متخاصم وارد ميکنند، ادامه داد: در حال حاضر 5/2 برابر نياز کشور، ظرفيت آسياباني فعال داريم و جالب است که شاهد ارائه مجوز و احداث کارخانه آرد در کشور هستيم؛ کارخانههايي که از سوي عدهاي سرمايهگذار که آردساز نيستند، ساخته و فروخته ميشود. تمام واحدهايي که طي 10 سال اخير احداث شدهاند، محضري متعهد شدهاند که در سيستم آرد يارانهاي، خريد گندم نخواهند داشت اما به محض اينکه واحدشان راهاندازي شد، دنبال نماينده و وزير و غيره بودند تا سهميه بگيرند. جالب اينکه گفته ميشود از شوراي تأمين مصوبه گرفتند که البته بعيد ميدانم شوراي تأمين کشور به افرادي که ميخواهند خارج از تعهد خود عمل کنند، مصوبه ارائه کرده باشد!

وي افزود: افرادي که به احداث مجدد کارخانه آرد تا سه يا چهار بار اقدام ميکنند و عليرغم اينکه از ظرفيتها مطلع هستند تسهيلات ميگيرند، تعهد ميدهند و وارد سهميه دولتي ميشوند و ميروند در استان ديگري شروع به ساخت ميکنند، صنعتگر و افراد عادي نيستند و ورود چنين افرادي به صنعت، تخلف را در صنعت پاک آردسازي کليد زده است. کارخانهاي در تهران 30 هزار تن آرد قاچاق ميکند و همه تلاش ميکنند پرونده اين تخلف از بيتالمال را تلطيف کنند. کسي که در شرايط تحريم کشور دست به چنين اقدامي بزند و به مردم خيانت کند، مجرم جنگي است. چرا در زماني که کشور در محاصره اقتصادي است، با نان مردم بازي ميکنيد؟!

 

تغيير ابزار افت، وارد شدن 700 هزار تن ضايعات به گندم از سوي دلالان

رئيس انجمن آردسازان کشور در بخش پاياني گفتوگو در خصوص کيفيت گندم در سال جاري اظهار کرد: با توجه به پيگيريهايي که در سال گذشته انجام شد و از زماني که توري استاندارد جايگزين شد، کيفيت گندمها به شکل خارقالعادهاي ارتقا پيدا کرده و امسال دغدغهاي در خصوص کيفيت گندم نداشتيم اما باخبر شديم که گروهي دلال و متقلب، پول خرج ميکنند تا ابزار اندازهگيري افت را تغيير دهند و ادعا ميشود هدف، حمايت از کشاورز است که بنده از همين تريبون عرض ميکنم اين فقط يک خيانت است که 700 هزار تن ضايعات را ميخواهند از سوي دلالها وارد گندم کنند و از کارخانهها رسيد گندم بگيرند. اين راه حمايت از کشاورز زحمتکش نيست. براي حمايت از کشاورز چرا کود و سم را ارزان نميکنيد يا چرا تراکتور ارزان به کشاورز نميدهيد؟! تغيير ابزار استاندارد، خيانت به سفره کشاورز و کمک به جيب دلالان و سودجويان است.

وي با بيان اينکه به توصيه آيات قرآن، بهترين راه اصلاح، حرکت در صراط مستقيم است که رضاي خداوند و بندگان در آن است، خاطرنشان کرد: بهترين کار براي گام برداشتن در صراط مستقيم، اين است که کار مردم را به خود مردم واگذار کنيم. اگر دولت در مسند نظارتي خود بنشيند و کار را به مردم بسپارد، گندمکار بهترين گندم را به مصرف‌‌کنندهاش تحويل ميدهد و بهاي کارش را دريافت ميکند، آردساز با گندم دلخواهش بهترين محصول را توليد ميکند و تحويل نانوا ميدهد و تخلف خود به خود کنترل ميشود. دخالت دولت، فضايي ايجاد کرده که توليدکننده و کاسبي که فعاليت درست و شفافي دارد، در تنگنا قرار گرفته و در عوض برخي افراد منفعتطلب به بهانه فرصتطلبي و سودجويي، وارد عرصه پاک آرد و نان و گندم شدهاند. حاج غلامرضا يزدجردي وقتي کارخانه جديدش را افتتاح نمود، کليد کارخانه قبلي را خاموش کرد؛ آيا نميتوانست براي واحد جديد تقاضاي سهميه کند؟! صنعتگر درستکاري که در زمان وفاتش دارايياش را وقف معلولين کرد. ما از اين دست صنعتگران و صنوف پاکدست، در اين حوزه کم نداريم، اجازه دهيم پاکي و صداقت، محور اصلي در توليد گندم، آرد و نان باشد نه تقلب و سودجويي...

مرتضوي با بيان اينکه کارخانه آرد، کارخانه کيسهبافي نيست که سوبسيد بدهد، متذکر شد: عليرغم وجود صنعت پتروشيمي در کشور، سالانه هزينه زيادي از سوي کارخانههاي آرد صرف تأمين کيسه ميشود لذا براي جلوگيري از تحميل هزينه به آردسازان، دو روش به دولت پيشنهاد ميشود که يا هزينه کيسه را خريداران آرد پرداخت کنند يا ترتيبي اتخاذ شود که آرد به وسيله بونکر حمل شود که هم بهداشتي و هم مقرون به صرفه است و در اين روش صرفهجويي در هزينه حمل نيز خواهيم داشت.

وي با بيان اينکه لازم است در سال آينده کارخانههاي آرد بدون تشريفات اداري به صورت مستقيم از کشاورزان گندم خريداري نموده و محصول را با قيمت تمام شده و بدون دخالت دولت به مصرفکنندگان صنف و صنعت و ساير مصارف عرضه نمايند، تصريح کرد: دخالتهاي بيحد و حصر سيستم اداري، باعث بالا بردن هزينههاي دولت و تحميل هزينه اضافي به اقتصاد کشور خواهد شد و در هيچ کشوري دولت دخالت در تأمين آرد مصارف غيرنان ندارد.

مرتضوي در پايان با اشاره به افزايش چند برابري نرخ شير در کشور خاطرنشان کرد: عليرغم افزايش نرخ شير، سبوس توليدي کارخانهها با نرخ ثابت و از طريق حواله به فروش ميرسد در صورتي که اگر نرخ سبوس بر اساس نرخ بازار و توافق کارخانه و مشتري تعيين گردد، فشار از روي قيمت آرد برداشته ميشود و در واقع نرخ تمام شده توليد اصلي کارخانه که آرد است، کاهش پيدا ميکند.

همانگونه که در صحبتهاي رئيس انجمن آردسازان آمد، تنها راه اصلاح وضعيت موجود و رسيدن به جامعه مديريتي آرماني امام راحل که بر رضايت و احقاق حقوق مردم تأکيد دارد و مورد تأکيد مقام رهبري نيز هست، شفافسازي، حفاظت از بيتالمال، کاهش تصديگري دولت و واگذاري کار مردم به خود مردم است. اميد است مسئولين محترم کما في السابق در اين مسير گام بردارند.