ارسال به دوست  نسخه چاپي 

در گفت‌وگو با جمعی از نانوایان مطرح شد:

مشکلات مضاعف نانوایان، با کلاف سردرگمی به نام نانینو!

طرح هوشمندسازی آرد و نان که از اواسط دهه هشتاد آغاز شده بود، در ادامه با هدف اصلاح اقتصادی، از سوی دولت سیزدهم با تجهیز نانوایی‌ها به دستگاه‌های جدید کارتخوان به شکل جدیدی کلید خورد و در ظاهر قرار است مطابق با این تغییرات جدید، تلاش شود که تراکنش‌های غیرواقعی، شناسایی و حذف گردند.

 

اگرچه در مرحله اول این طرح، ظاهراً عملکرد نانوایان و توانایی آن‌ها در تولید مشخص و بر همین اساس، میزان سهمیه آرد تعیین و طبق شعار مجریان، چرخه تولید نان شفاف‌سازی شده است اما از سوی دیگر عدم توجه به تورم لاینحل در کشور و هزینه‌های سربار، مضاعف و جانبی نانوایان، به کمیت تولید و کیفیت نان آسیب‌هایی جدی و قابل ملاحظه‌ رسانده و از یک طرف نانوایان و از سوی دیگر مصرف‌کنندگان را بیش از پیش متضرر کرده است.

مشاهده میدانی از سطح پایتخت نشان‌دهنده آن است که صفوف مقابل نانوایی‌ها خیلی طولانی و شلوغ‌تر از قبل شده است و این نتیجه اعمال فشار بی‌منطق دست اندرکاران این طرح مبنی بر سهمیه‌بندی آرد بر اساس میزان عملکرد دستگاه‌های کارتخوان متصل به سامانه نانینو است. سامانه‌ای که مشاهدات میدانی نشان می‌دهد تا امروز نه تنها مزیتی نداشته بلکه هم امنیت صنفی نانوایان را با خطر مواجه کرده و هم دسترسی مردم را به تهیه نان باکیفیت و در مدت زمان مناسب، دستخوش تغییرات منفی قرار داده است.

روایت یک شاطر نانوایی لواش برای خبرنگار نگاه هستی، حاکی از آن است که در محله انقلاب برخی خانوارها به صورت دسته‌جمعی برای خرید نان نوبت می‌گیرند و بعد همین بسته‌های نان را به قیمت چندین برابر به فروشگاه‌ها می‌فروشند.

وی گفت: طرح هوشمندسازی آرد به طور جامع نیازمند بازبینی اصولی و کارشناسانه است. اگرچه حدود 98 درصد نانوایی‌ها به کارتخوان هوشمند متصل شده‌اند با این حال افزایش هزینه طبخ نان، تورم و حقوق کارگر با این مابه‌التفاوت 30 درصدی حل نمی‌شود بلکه فقط قشر نانوایان متضرر می‌شوند.

در ادامه، مهدی، یکی از خبازان سنگک که حدود 14 سال است شاطر نانوایی است، بیان کرد: قبل از سهمیه‌بندی آرد با کمبود آرد مواجه نبودیم و در طول 24 ساعت شبانه‌روز، حدود 20 کیسه پخت نان انجام می‌شد اما با ثبت تراکنش روزانه در دستگاه‌های نانینو، این میزان به 10 کیسه آرد در طول روز تقلیل یافته است.

شاطر یک نانوایی در محله فلسطین نیز اظهار کرد: قبل از اجرایی شدن این طرح، 18 کیسه آرد در نانوایی پخت می‌شد و اگر تعداد مشتریان بیشتر بود، کسری آرد هم از بازار آزاد یا از ذخیره آرد ماه قبل تهیه می‌شد و شاهد صف‌های طولانی نبودیم اما در حال حاضر با احتساب تراکنش بالا در بازه 10 تا 15 روز، باز هم با کمبود آرد مواجه هستیم و اجباراً ساعت پخت از سه نوبت در طول روز به یک نوبت کاهش یافته است.

در ادامه گزارش، شاطر دیگری که تمایل به ذکر نامش نداشت، گفت: دستگاه‌های نانینو، کابوس شبانه نانوایان شده است! با یک معادله سرانگشتی، مشخص است که دخل و خرج نانوا یکی نیست و مابه‌التفاوت 30 درصدی حتی یک درصد از هزینه‌های جانبی و مصرفی نانوا شامل اجاره نانوایی، حقوق کارگر، هزینه آب، برق و گاز، خرید سایر اقلام نان از جمله خمیرمایه که در بازار آزاد هر کیسه یک میلیون و دویست هزارتومان به فروش می‌رسد و کنجد از هر کیلو 45 هزار تومان به بالا را تأمین نمی‌کند و تورم افسار‌گسیخته است و در این شرایط، ثابت نگه داشتن نرخ نان، مشکل قاچاق آرد را نه تنها حل نکرده بلکه دست دلالان و سودجویان را باز نگه داشته است.

رضا علیمردانی، شاطر نانوایی سنگک هم ابراز کرد: اکثر نانوایان دل خوشی از نصب دستگاه‌های نانینو ندارند. تا قبل از سهمیه‌بندی، روزانه 20 کیسه برای پخت همزمان نان بربری و تافتون، سهمیه آرد این نانوایی بود که با ثبت تراکنش بالا، هم از سوی تعزیرات شامل جریمه نقدی شدم و هم سهمیه آرد نانوایی‌ام کاهش یافته است.

وی با اشاره به صف‌های طولانی نانوایی اضافه کرد: اگر همچنان دولت درصدد یک بام و دو هوا باشد، دیگر نانوایی برای آزمون و خطای دولت باقی نمی‌ماند!

محسن، دیگر شاطری که به محسن شش‌انگشتی معروف است نیز در ادامه به خبرنگار ما گفت: این طرح ظاهراً چندان تأثیر مثبتی نداشته است. زمانی نرخ نان را می‌توان در کشور ثابت نگه داشت که اقلام مصرفی دیگر هم مسیر ثبات قیمت را طی نمایند در حالی که دورنمای تورمی جامعه، نشان از تورم چندده درصدی دارد و با توجه به تشدید تحریم‌ها، ورود دولت به بازار آرد و نان، تنها نانوایان را متحمل سختی کرده است و فشار دولت و بازرسان تعزیرات هم اوضاع را از آنچه هست برای نانوا دشوارتر می‌کند.

وی بیان کرد: به ازای هر یک میلیون تومان تراکنش، حدود 230 تا 250 هزار تومان مابه‌التفاوت به حساب نانوا واریز می‌شود و از طرفی وزن چانه 500 گرمی نان به 360 گرم تقلیل یافته است. در واقع اگر نرخ نان تغییری نکرده، از وزن نان مردم کسر گردیده است.