ارسال به دوست 
نسخه چاپي
مهدی سلگی، مدیرعامل شرکت راهکارهای نرم‌افزاری پارسان - www.parsan.net
کاربردهای هوش مصنوعی در زنجیره تأمین، توزیع و فراوری غلات
فناوری هوش مصنوعی (AI) در سال‌های اخیر تأثیری چشمگیر بر صنایع مختلف از جمله زنجیره تأمین غلات داشته است. در این مقاله، به بررسی کاربردهای کلیدی هوش مصنوعی در این صنعت پرداخته می‌شود. این کاربردها شامل کشاورزی دقیق، برداشت مکانیزه، کنترل کیفیت، بهینه‌سازی لجستیک، پیش‌بینی تقاضا، مدیریت موجودی، بهینه‌سازی حمل‌ونقل و تحلیل بازار هستند. به‌کارگیری این فناوری‌ها باعث افزایش کارایی، کاهش هزینه‌ها و بهبود پایداری زنجیره تأمین غلات می‌شود. در انتها، به اهمیت زیرساخت‌های داده و نیروی انسانی در پیاده‌سازی موفق این فناوری اشاره می‌شود.
تحولات تکنولوژیک در بخش کشاورزی و زنجیره تأمین غلات به سمت کشاورزی 0/5 حرکت کرده است. این مفهوم نشان‌دهنده استفاده از هوش مصنوعی، اینترنت اشیا (IoT)، کلان‌داده و رباتیک در تمامی مراحل تولید، ذخیره‌سازی و توزیع غلات است. در زنجیره تأمین غلات، هوش مصنوعی می‌تواند با تجزیه‌وتحلیل داده‌های عظیم، شناسایی الگوها و ارائه تصمیمات بهینه، عملکرد این صنعت را بهبود ببخشد. کاربردهای کلیدی هوش مصنوعی در زنجیره تأمین غلات کشاورزی دقیق و بهینه‌سازی تولید: هوش مصنوعی با استفاده از حسگرها، پهپادها و تحلیل داده‌های محیطی، به کشاورزان کمک می‌کند تا موارد ذیل را انجام دهند؛ • وضعیت خاک و نیازهای آبی را بررسی و بهینه‌سازی کنند. • الگوی رشد گیاهان را تجزیه‌وتحلیل کرده و بیماری‌های احتمالی را پیش‌بینی نمایند. • استفاده از کود و سموم را کاهش و بازدهی محصولات را افزایش دهند. نمونه موفق: شرکت Taranis با استفاده از هوش مصنوعی و تصاویر پهپاد، وضعیت مزارع را ارزیابی کرده و الگوهای بیماری را تشخیص می‌دهد. برداشت مکانیزه و کنترل کیفیت غلات: استفاده از هوش مصنوعی در ربات‌های برداشت و پردازش غلات، باعث کاهش هزینه‌های نیروی کار و افزایش دقت در برداشت می‌شود. همچنین، سیستم‌های کنترل کیفیت مبتنی بر AI قادر به موارد ذیل هستند؛ • بررسی خودکار کیفیت دانه‌ها و تشخیص ناخالصی‌ها • کنترل میزان رطوبت و شرایط نگهداری غلات در سیلوها • جداسازی دانه‌های بی‌کیفیت از محصولات استاندارد به صورت خودکار نمونه موفق: سیستم SORTEX S UltraVision از AI برای پردازش تصاویر و جداسازی دانه‌های نامرغوب استفاده می‌کند. بهینه‌سازی لجستیک و زنجیره تأمین: هوش مصنوعی، نقش کلیدی در مدیریت حمل‌ونقل، کاهش ضایعات و بهبود بهره‌وری زنجیره تأمین غلات دارد. از جمله مهم‌ترین مزایای AI در این حوزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛ • پیش‌بینی تقاضا: مدل‌های یادگیری ماشین مانند Agribleبا تجزیه‌وتحلیل داده‌های تاریخی و شرایط اقتصادی، میزان تقاضا را به‌دقت پیش‌بینی می‌کنند. • مدیریت موجودی: شرکت Cargill از حسگرهای هوشمند برای کنترل سطح ذخایر غلات در سیلوها و پیش‌بینی زمان مناسب برای خرید و فروش استفاده می‌کند. • بهینه‌سازی حمل‌ونقل: شرکت‌های Cargill، UPS و Project44 از الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای انتخاب بهترین مسیرهای حمل‌ونقل، کاهش هزینه‌های سوخت و جلوگیری از تأخیرهای غیرضروری استفاده می‌کنند. تحلیل بازار و پیش‌بینی قیمت غلات: هوش مصنوعی در تحلیل بازار غلات، نقشی مهم ایفا می‌کند. با تجزیه‌وتحلیل داده‌های مرتبط با آب‌وهوا، تجارت جهانی و شرایط اقتصادی، شرکت‌ها می‌توانند اقدامات ذیل را انجام دهند؛ • نوسان قیمت را پیش‌بینی کنند. • زمان مناسب برای خرید و فروش را تعیین کنند. • ریسک‌های بازار را کاهش دهند. نمونه موفق: شرکت Cargill + Descartes Labs از مدل‌های AI برای مدیریت قراردادهای آتی و پیش‌بینی قیمت‌های بازار جهانی استفاده می‌کند. چالش‌ها و الزامات پیاده‌سازی هوش مصنوعی در زنجیره تأمین غلات اجرای موفق هوش مصنوعی در این صنعت نیازمند موارد ذیل است؛ • سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های داده (سخت‌افزار و نرم‌افزارهای پردازش داده) • آموزش نیروی انسانی برای کار با سیستم‌های AI • اتصال به داده‌های جهانی و بازارهای بین‌المللی برای دقت بالاتر در پیش‌بینی‌ها نتیجه‌گیری هوش مصنوعی در حال تغییر زنجیره تأمین غلات از طریق بهینه‌سازی فرایندهای کشاورزی، کنترل کیفیت، مدیریت لجستیک و تحلیل بازار است. مزایای استفاده از AI شامل موارد ذیل است؛ • افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها • بهبود کیفیت و کاهش ضایعات • بهینه‌سازی حمل‌ونقل و مدیریت موجودی • پیش‌بینی دقیق‌تر نوسان بازار با توجه به سرعت پیشرفت فناوری، سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند باعث رقابت‌پذیری بیشتر و ایجاد زنجیره تأمین غلات هوشمندتر و پایدارتر شود.