ارسال به دوست
نسخه چاپي
قیمت نان در دهه اخیر؛ ثبات نسبی در برابر موج گرانی کالاهای اساسی
در دهه اخیر، قیمت بسیاری از کالاهای اساسی در ایران جهشی چشمگیر را تجربه کرده است اما در این میان، نان با وجود افزایش هزینههای تولید، رشد قیمتی بهمراتب کمتر داشته است. این موضوع تا حد زیادی به سیاستهای حمایتی دولت و یارانههای اختصاصیافته به گندم، آرد و نانواییها بازمیگردد.
مقایسه قیمت نان با سایر کالاهای اساسی طبق دادههای منتشر شده، طی 5 سال منتهی به ۱۴۰۰، نرخ تورم کل کشور بیش از ۲۸۰ درصد افزایش داشته و قیمت ارز نیز رشدی ۵۹۰ درصدی را تجربه کرده است. در همین بازه، کالاهایی مانند برنج، گوشت، لبنیات و روغن با افزایش چندبرابری قیمت مواجه شدهاند؛ برنج ایرانی که در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان بود، در سال ۱۴۰۲ به بالای ۱۰۰ هزار تومان رسید. گوشت قرمز از کیلویی ۳۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۴۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافت. روغن مایع که در سال ۱۳۹۵ کمتر از ۵ هزار تومان قیمت داشت، در سال ۱۴۰۱ پس از حذف ارز ترجیحی به بیش از ۷۰ هزار تومان رسید. مرغ که در سال ۱۳۹۵ حدود ۷ هزار تومان بود، در سال ۱۴۰۲ به بالای ۸۰ هزار تومان رسید. در مقابل، قیمت نان در این سالها با افزایشی ملایمتر همراه بوده است. بهعنوان نمونه، قیمت نان سنگک در سال 1396، ۸۰۰ تومان بود که در سال ۱۴۰۲ به حدود ۵ تا ۶ هزار تومان رسید در حالی که در همین دوره، بسیاری از کالاهای دیگر بیش از ۵ تا ۱۰ برابر گرانتر شدند. چرا قیمت نان کمتر افزایش یافته است؟ یکی از دلایل اصلی این روند، اختصاص یارانههای دولتی به گندم و آرد است. دولت ایران همواره تلاش کرده تا قیمت نان را به دلیل اهمیت آن در سبد مصرفی خانوارها، کنترل کند. حتی در مقاطعی که تورم شدید بر سایر کالاهای اساسی تأثیر گذاشته، قیمت نان به دلیل دخالت مستقیم دولت، رشد زیادی نداشته است. همچنین، دولت در سالهای اخیر به جای آزادسازی کامل قیمت نان، طرحهایی مانند کارت یارانهای نان را برای مدیریت قیمت و جلوگیری از فشار اقتصادی بر اقشار کمدرآمد اجرا کرده است. بنابراین در حالی که اکثر کالاهای اساسی در دهه اخیر افزایش قیمت چند برابری داشتهاند، قیمت نان نسبت به سایر اقلام، رشدی بسیار کمتر را تجربه کرده است. این مسأله نشان میدهد که نان همچنان یکی از معدود اقلامی است که دولت در برابر افزایش ناگهانی قیمت آن مقاومت کرده و تلاش داشته تا با اعمال سیاستهای حمایتی، ثبات نسبی در قیمت آن حفظ شود.