ارسال به دوست  نسخه چاپي 

خوزه فرناندز

هفته‌ای که گذشت پانزدهمین دوره نمایشگاه ایبکس را با همه زیبایی و خوبی‌ها و به اعتقاد برخی هم با کمی ‌و کاستی‌هایش پشت سر گذاشتیم. هرچند که مطابق معمول، خیلی هم از دستگاه اطلاع‌رسانی عظیمی‌ همچون صدا و سیما نباید انتظار داشت که از این نمایشگاه حمایت کند اما کماکان از گزارشی که از یکی از برنامه‌های آن در خصوص استفاده از نام‌های خارجی در این نمایشگاه ایراد گرفته شده بود، گله‌مندیم و به این گزارش نیز در کارنامه این دستگاه نمره مردودی می‌دهیم. از مسئولین صدا و سیما نیز برادرانه گله می‌کنیم که چرا این همه خوبی را ندیدید و از آن‌ها چیزی به زبان نیاوردید و فقط به اینکه برخی از غرفه‌های نمایشگاهی نامشان خارجی است یا خارجی نوشته شده است، بسنده کردید. این نیز بگذرد...

 

به اعتقاد من و به دور از هرگونه تعصب، نقطه عطف این نمایشگاه، دیدن تغییرات اساسی در حوزه نان بود؛ نان و نانوایی که بسیار در کشور ما متحول شده‌ است و علی‌رغم بزرگ‌ترین مشکل که چیزی به جز یارانه نیست، این حوزه نه تنها خود را پایدار نگه داشته بلکه امروز در سطح جهانی حرف‌های مهمی ‌برای گفتن دارد. امسال هم مثل سال‌های قبل میهمانان خارجی زیادی از این نمایشگاه بازدید کردند و حتی مثل چند دوره قبل که آقای بکر، رئیس اتحادیه نان و شیرینی آلمان و اروپا از نمایشگاه بازدید می‌کرد، امسال هم دبیرکل جدید اتحادیه جهانی نان و شیرینی آمده بود. دبیرکل جدید، شهروند اسپانیا و نام کاملش خوزه فرناندز دل والادو است.   

همه این‌هایی که گفتم یک روی سکه بود. روی دیگر سکه این بود که این دبیر کل در فاصله چهار یا پنج روز اقامتش در ایران، نکته‌ای را به ما یادآوری کرد که خیلی به آن توجه نداشتیم. وی به یاد ما آورد که تغییرات در حوزه نان به ثمر نشسته و نان ایران از آن حالت سنتی محض با موفقیت خارج شده و شمایل جدید نان در حال شکلگیری اصلی است. فراموش نمی‌کنیم که حتی از حدود پنجاه سال پیش که نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم در کشور پا به عرصه حیات اقتصادی گذاشتند، این نوع نان‌ها نیز همچنان تابع سنت بودند و نان حجیم اروپایی که به غلط به فانتزی معروف شد نیز در زمره نان‌های سنتی قرار داشت. البته این را هم فراموش نمی‌کنیم که شروع جریان نوگرایی در نان را ابتدا مجموعه نان سحر با مدیریت آقای خانمحمدی آغاز کرد و در ادامه مجموعه نان‌آوران سبوس با مدیریت آقای مروت‌پور و نهایتاً مجموعه سه نان با مدیریت آقای بابایی آن را ادامه دادند و در مسیر، چند شرکت دیگر نیز به آن‌ها ملحق شدند. اما نکته اساسی را نباید نادیده گرفت و آن هم نقش جناب محمدجواد کرمی ‌به عنوان رئیس سابق اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم است که اولاً با شایستگی توانست سندیکای نان ایران را به سندیکای جهانی نان پیوند دهد و سپس با تلاش فراوان توانست سرفصلی جدید را در پروانه کسب و مجوز احداث نانوایی تحت عنوان «کافه‌نان» ایجاد نماید که این امر باعث شد امروز شاهد آن باشیم که در اقصی نقاط کشور، واحدهای نانوایی بسیار شکیل و به‌روز تحت عنوان کافه‌نان وجود دارد. جالب اینجا است که آقای خوزه در پایان بازدید از یکی از این کافه‌نان‌ها در تهران، اذعان نمود «من چنین فروشگاه نانی را با این زیبایی، کیفیت و استاندارد حتی در اسپانیا هم ندیده‌ام.»

فکر می‌کنم یکی از دلایلی که نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم توانستند خیلی بیشتر از نان‌های سنتی مسیر پیشرفت را با سرعت طی کنند، دور شدن آن‌ها از چنگال محدودیت‌های یارانه آرد بوده است. تاکنون چند بار اتفاق افتاده که یارانه آرد نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم قطع شده و پس از مدتی مجدداً با فاصله گرفتن بسیار زیاد در تفاوت قیمت بین آرد یارانه‌ای و آرد آزاد و تغییر سیاست‌های درست یا غلط مدیریتی، مجدداً نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم نیز در ورطه آرد یارانه‌ای غوطه‌ور شده‌اند که چون مشمول نرخ‌گذاری، بازرسی، تعزیرات و جریمه می‌شوند، لاجرم برای بقا باید دست و پای بیشتر بزنند و این تلاش مضاعف، آن‌ها را از هرگونه نوآوری و جهش رو به جلو باز می‌دارد. دقیقاً همان معضلی که حدود چهل سال است نان‌های سنتی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و چون از آرد یارانه‌ای استفاده می‌کنند، مجبورند فقط گذران زندگی کنند و گذران زندگی نیز حس و حالی برای جهش و پریدن رو به بالا باقی نمی‌گذارد.

کلام را کوتاه کرده و بر خود لازم می‌دانم از تمام دست‌اندرکاران اعم از سیاست‌گذاران و برگزارکنندگان نمایشگاه آرد و نان از اولین دوره تا پانزدهمین دوره علی‌الخصوص آقایان دکتر کریمی، دکتر یزدجردی، مرتضوی، معین، شفق و غیره تشکر نموده و به همه آن‌ها دست‌مریزاد بگویم و به عنوان یکی از کوچک‌ترین اشخاص فعال در این حوزه، از دید خود به آن‌ها اعلام نمایم که شما موفق شده‌اید و در مسیری که فکر می‌کنم از حدود 18 سال قبل آغاز کرده بودید، به نتیجه رسیده‌اید. به اشخاصی هم که به این حرف من اعتقادی ندارند، پیشنهاد می‌کنم اگر دکان‌های نانوایی قبل از این 18 سال را به یاد دارند، حتماً وقتی را به بازدید از همان دکان‌ها اختصاص دهند و یقیناً تغییرات اساسی ایجاد شده را که در برخی موارد ده‌ها برابر نسبت به قبل است، مشاهده خواهند کرد و یقین داشته باشند این تغییرات، فرزند همین تفکر نمایشگاهی بوده است.

در خاتمه یادآوری می‌کنم که به همت آقای کرمی، سال آینده کنگره بزرگ اتحادیه جهانی نان و شیرینی که دوره قبل آن در کشور ایسلند برگزار شده بود، در ایران برگزار خواهد شد و رؤسای اتحادیه‌های نان و شیرینی بیش از سی کشور از سراسر جهان در این کنگره شرکت خواهند کرد. جا دارد همه دلسوزان حوزه گندم، آرد و نان، چه در دولت و چه در بخش خصوصی، در این فرصت باقی‌مانده تلاش کنند تا این کنگره به شایستگی نام بزرگ ایران برگزار شود.

 

ان شاءا...

غلامرضا مظاهری